Jammer dat de verkiezingen voorbij zijn. Het was één groot showprogramma met vijf debatten op een dag. Je hoorde presentatoren zeggen: ‘Het wordt een bloedstollende finale’ en ‘Het is tijd voor een groot slotoffensief.’ Voor wie de debatten niet genoeg waren, kon gebruik maken van tweede schermen voor extra feitjes. Het hoogtepunt na de uitslag waren de reacties van verliezende fracties. Ik heb nog nooit zoveel zinloos optimisme bij elkaar gezien. Iedereen voelde zich een winnaar. GroenLinks ging van 10 naar 4 zetels en Sap zei: ‘Ons past nederigheid, maar we zijn toch winnaars want door ons heeft iedereen groen op de agenda gezet.’ Thieme van de Partij voor de Dieren geloofde: ‘We hadden meer gehoopt maar we hebben niet verloren want door ons hebben de dieren een stem.’ En Sybrand Buma van de CDA sprak bloedserieus: ‘Naar omstandigheden viel de uitslag mee want we zitten midden in een vernieuwingsproces en daarom hadden we te weinig tijd om kiezers te winnen en dus had het veel erger kunnen zijn.’
Ik zou totaal ongeschikt zijn als politicus; je moet vol optimisme idealen uitdragen want als cynicus is het niet vol te houden. Ik ben een aartspessimist en heb totaal geen fiducie in de mensheid. Ik geloof alleen in de woorden van Machiavelli uit 1500: ‘L’ histoire se répète.’ In essentie blijft alles altijd hetzelfde. De mens herhaalt zich, en dus herhalen de omstandigheden zich. Met al het verstand dat we hebben, trappen we in dezelfde valkuilen en maken dezelfde fouten. Alle grote wereldrijken zijn in verval geraakt met dezelfde oorzaken.
Boer is ook al geen optimist. Sinds ik hem ken roept hij: ‘Als we niet allemáál een stap terug willen doen lopen we regelrecht op de derde wereldoorlog af.’ Moest u denken, wat een deprimerend stelletje is dat op de boerderij: we lachen er wel bij. Zelfkennis lucht op. Je zult maar denken dat alles altijd goed komt in het leven. Boers vertrouwen in de mensheid bereikte onlangs een nieuw dieptepunt. AH kondigde aan producenten 2% minder te betalen voor hun producten. Contractbreuk dus. Ze maken niet genoeg winst naar hun zin en waar haal je winst vandaan? Niet bij de klant want die rent naar de concurrent. Dan maar op de kleintjes letten bij boeren en tuinders. Dat dat kale kippen zijn die al jaren lang stappen terugdoen maakt niet uit want de winst MOET omhoog. In tijden van crisis meer willen, dat is pas deprimerend.
AH, banken, politici, we zijn het natuurlijk allemaal zelf. We hebben allemaal rechten en delen willen we alleen als we geld over hebben. Het moet niet ten koste gaan van je eigen vakantie. Bezuinigen moet de buurman maar doen. Meer werken voor minder geld, dat is iets voor Chinezen en Polen. Ik zie het ons niet doen.
Binnen twee jaar zitten we weer voor de buis voor verkiezingen. We zullen teleurgesteld zijn in de huidige winnaars en roepen: ‘Ze hebben hun idealen verkwanseld.’ De populistische partijen zijn groter dan ooit en we kijken naar vijftien debatten op een dag met een derde én vierde scherm. Daar kan ik me als pessimist enorm op verheugen.