Veel leerlingen en docenten belandden maandag op de eerste schooldag in georganiseerde rouwverwerking op school om slachtoffers van vlucht MH17 te herdenken. Sommige scholen ontvingen verdrietkoffers van de GGD om hen bij te staan. Via de moderne tamtam waren er daags na de ramp met de MH17 op scholen al diensten georganiseerd. Iedereen was uiteraard meteen op de hoogte van dit schokkende nieuws, ook al was het vakantietijd.
Met weemoed denk ik terug aan de tijd dat ik zelf na de zomervakantie op school kwam. Bruinverbrand nam je op de eerste schooldag uitgebreid de vakantie door. Soms hoorde je pas op de eerste schooldag dat een opa van je klasgenootje was overleden. Dat was het zo’n beetje met het nieuws.
Ik was in mijn jeugd elk jaar een maand in Frankrijk en we hoorden nauwelijks iets uit Nederland. Eens per week reed mijn vader naar een stad op zoek naar nieuws. Soms vond hij een Telegraaf van een paar dagen oud. “We moeten ons behelpen met de Telegrap,” zei hij, stiekem dolblij met elke vorm van nieuws uit het vaderland. Elk jaar doken er in de zomer foto’s op van het monster van Lochness. Daar kon je lang over praten vroeger.
Ook in zomers Frankrijk, kwam ik er, via dezelfde oude Telegraaf, een week later achter dat Willem Ruis was overleden. Hij was mijn jeugdheld, dus komkommernieuws kon je het niet noemen, maar het was van een andere orde dan MH17.
Een mens heeft recht op komkommertijd. Bij komkommertijd hoort dat er veel foto’s en artikelen gewijd worden aan poema’s die op de Veluwe rondhangen en aan Duitse wolven die opduiken langs de Nederlandse grens. We willen horen dat het leger wordt ingezet om een ontsnapte krokodil te vangen. En dat de krokodil later een stuk drijvend hout blijkt te zijn. We horen ons in komkommertijd druk te maken over zwarte zaterdag, de eikenprocessierups, blauwalg en het weer. Vooruit, we kunnen ons ook best even druk maken om de eerste pepernoten die zijn gesignaleerd.
We gaan in 2014 in een keer door van vermiste meisjes in Panama, vlucht MH17, via antisemitisme naar Oekraïne, Gaza en ISIS in een keer door naar het ebolavirus.We worden omsingeld door vijanden, rampen en potentiele oorlogen; het hele jaar rond. De vijand heeft geen respect meer voor onze welverdiende komkommertijd. Naast alle mogelijke gevaren die er blijken te zijn, weten we ook nog eens alles. In mijn beleving hadden we in mijn jeugd één vijand: Rusland. Nu hebben we overal vijanden. Ik weet niet eens meer wie ik in de gaten moet houden en voor wie ik het meest bang moet zijn. Ik ben het overzicht allang kwijt. Ik zoek het nieuws niet meer actief op; je ontkomt er toch niet aan. Afgestompt, dat ben ik.
Jonge mensen in deze tijd wordt wel eens gebrek aan idealisme en oppervakkigheid verweten. Ik snap wel waarom jongelui zich op facebook storten en alleen nonsensnieuwtjes plaatsen. Als je geen komkommernieuws krijgt dan maak je het zelf wel.
Ik zag net een ree in de wei. Ik maak er even een foto van en zeg dat de eland terug is in Nederland.
