Ik begeleidde deze zomer een groep (ex)- agrariërs op hun reis naar Noorwegen. Even iets anders dan kantoortje spelen en optreden.
Sommige agrariërs zijn ouder dan 70, maar nog volop aan het werk.
Mensen van 73 die één week per jaar op reis gaan en dan nog een paar keer per dag bellen met het thuisfront: voor agrariërs onderling
een volstrekt normale situatie.
Zelfs in de vakantie wil deze doelgroep graag zien hoe het andere boeren vergaat in de rest van de wereld, dus bezochten we ook bedrijven. Vorig jaar was ik als reisleidster mee naar Ierland. De Ierse boeren waren totaal geschokt door het feit dat onze boeren moeten leven van dezelfde melkprijs als zij; de kosten zijn bij ons veel hoger. Ook in Noorwegen begreep niemand hoe Nederlandse boeren overleven. Van de grondprijs bij ons vallen ze flauw en het tarief voor loonwerk ligt op hetzelfde niveau, alleen krijgen boeren in Noorwegen rond de 0,50 cent voor een liter melk.
Noorwegen wil niet afhankelijk zijn van voedselimport dus subsidieert de overheid veehouders met 40 tot 60%. Ze produceren alleen voor de binnenlandse markt; hun prijzen zijn voor andere landen niet te betalen.
Naast de melkprijs krijgen boeren vele toeslagen. Als er veel stenen in de grond zitten, dan krijgt de boer extra geld. Gaan koeien in de zomer de bergen in, dan krijgt de boer hier een vergoeding voor.
Veel dieren in de bergen, vooral schapen, worden opgegeten door honden en wolven. Ook hier krijgt de boer compensatie voor. Ik zie kansen voor Nederland. Er zijn te veel koeien die veel te veel melk produceren, waardoor de melkprijs laag blijft. Koeien laten slachten kost geld en is akelig om te doen. Ik heb begrepen dat er weer een wolf is gesignaleerd. Als we het beest breed uitzetten (dat vinden burgers leuk), ze koeien laten opeten en de boeren daarvoor compenseren? Of is de financiële wanhoop in mijn hoofd geslagen?