VRIJHEID
Tijdens een 3,5 uur durende reis van de Achterhoek naar Amsterdam (vrijheid= files in mijn geval) luisterde ik naar de Auschwitz herdenking op de radio.
De Poolse overlevende Marian Turski deed een appèl op de jeugd: ‘Ik richt me vooral tot mijn dochter en kleindochter en -zoon en hun kinderen straks, de nieuwe generatie. Jongeren zullen een onderwerp als genocide 75 jaar later wellicht saai vinden, maar aan hen wil ik doorgeven dat Auschwitz niet plotseling uit de hemel viel…’
Ik vroeg mijn nichtje van 20 wat vrijheid voor haar betekent: ‘Gewoon, doen waar je zin in hebt,’ en even later ‘Ligt Auschwitz in Polen, ik dacht dat Nederlanders het meest hadden geleden in WO II.’
Op de middelbare school legde de geschiedenisleraar ons, (hangerige pubers die snakten naar vrijheid om te blowen in de pauze) het belang uit van historisch besef. Want: ‘WOII mocht nooit meer gebeuren.’
Ik brutaalde cynisch terug: ‘U vertelt al 6 jaar over oorlogen. Voor WOII slachtten mensen elkaar af en daarna ook. Mijn conclusie: Het wordt niks met de mensheid.’
Ik had nog wel een tip: In plaats van onze tijd te verdoen in een klas, moesten wij jongeren verplicht naar Auschwitz om te ervaren wat lijden is.
Toen werd ik er weer eens uitgestuurd. Maar hoe kun je als je in vrijheid leeft bevatten wat een vernietigingskamp is? Dat ga jij nooit meemaken toch?
Ik was jaren geleden in Auschwitz en zag de barakken en gaskamers. Bij de vitrines vol schoenen, tanden en haren van slachtoffers houdt niemand het droog. Het bleef onvoorstelbaar.
Om de heftige beelden weg te spoelen, dronken we er een paar op een prachtige plein in Krakau en deden de rest van de vakantie waar we zin in hadden.
